راوی و ضرورت درست خواندن

(بسم الله الرحمن الرحیم)
/راوی و ضرورت درست خواندن/
راوی یعنی روایت کننده؛ کسی که چیزی را تعریف یا بازگو می کند. در دنیای امروزی، مُجری¬ها نقش راوی¬های قدیم را بازی می کنند. یکی از کارهای آن ها این است که با لحنی مناسبِ موضوع، صدایی خوش و تسلط بر بیان و ارائۀ مطلب، خبر یا ماجرایی را بازگو می کنند. شاید اگر در ذهنمان به زمان قدیم برویم، برایمان عجیب باشد که مثلاً در دربار فلان پادشاه، یک نفر، مثل تلویزیونِ زنده، به عنوان مُجری می ایستاده و چیزی را برای پادشاه توضیح می داده. اما باید بدانیم که چنین پدیده ای وجود داشته است! در قدیم افرادی بوده اند که صدایی خوش و لحنی گیرا داشتند و از سواد علمی و ادبی بالایی هم برخوردار بودند. نامشان «راوی» و کارشان، بازخوانی شعرِ شاعران، در مقابل پادشاه بود. در گذشته های دور، خیلی از پادشاهان عاشق شنیدنِ مَدح و تعریف و تمجید از زبان شعرا بودند. دوست داشتند که شعری سروده شود که موضوعش زورآوری ها و موفقیت ها و شوکت و جلال پادشاه باشد. این اشعار سروده می شدند و در اصطلاحِ ادبی، به آن ها «مدیحه» گفته می شد. شاعران با هدفِ گرفتن «صِلِه» یا پولِ بخشیده شده از دربار، این اشعار را می سرودند، اما هر شاعری اجازه نداشت که شعرش را «خودش» در حضور پادشاه بخواند. آن ها شعرشان را به دبیرخانۀ دربار تقدیم می کردند و در صورت تأیید دبیرخانه، راوی، عموماً در زمان خوش گذرانی شاه، آن را برای شاه می خواند و شاه، به نسبت لذتی که از شنیدن آن مدیحه می بُرد، پول یا مال یا دام یا هر چیز با ارزش دیگری را به آن شاعر می بخشید. فرُّخی سیستانی و منوچهری دامغانی، از بزرگ ترین صله بگیران دوران خودشان بوده اند که اموالشان از بازاریان و تُجّارِ زمانۀ خودشان، بیشتر و بلکه خیلی بیشتر بوده است! وجود راوی در تاریخ فرهنگی ما، نشان دهندۀ اهمیت درست خواندن و درست شنیدن مطلب است. ما در خیلی از مواقع، حتی وقتی خودمان مشغول خواندن یک مطلب هستیم، آن را برای خودمان هم درست نمی خوانیم تا درست متوجه شویم! انگار باید یک راوی وجود داشته باشد که آن مطلب یا شعر یا هر نوشتۀ دیگری را، برای ما «درست» بخواند. پس بهتر است ما، با بالا بردن سواد ادبی و البته، توجه به آنچه که می خوانیم، نقش یک راویِ خوب را برای خودمان بازی کنیم تا هم برای درک خودمان شأن و اهمیت قائل شده باشیم، و هم هر مطلبی را در طول مطالعه، به جای تندتر خواندن، درست¬ تر بخوانیم و درست تر بفهمیم.

گردآورنده: رضا زارنجی.
منبع: فارسی عمومی دانشگاه.