ادامه بیماری های عفونی واگیردار - بیماری باکتریایی

اشرشیا کلی

انواع باکتری های بیماری زا
باکتری های بیماری زا جزوه مهمترین و متنوع ترین میکروارگانیسم ها هستند که هم می توانند در چرخه حیات مفید باشند و هم می توانند مولد بسیاری از بیماری ها در بدن انسان و سایر موجودات باشند پاتوژن ها به آن دسته از باکتری‌هایی که مولد بیماری در بدن انسان است گفته می شود که انواع مختلفی دارند از جمله باکتری ها ،ویروس ها ،قارچ ها
چهار مرحله اولیه در عفونت های باکتریایی وجود دارد

1. اتصال به سلول‌های میزبان
2. تکثیر
3. تهاجم به بافت میزبان
4. تخریب سلول‌های میزبان به وسیله توکسین
برخی مکانیسم‌های دفاعی میزبان در هریـک از ایـن مراحـل عمـل کـرده و بسـیاری از باکتری‌ها چندین مرحله از این مراحل را به کار می‌گیرندبرخی باکتری‌ها ساختارها یا مولکول‌های سطحی دارند که توانـایی آنهـا را در اتصـال بـه سلول‌های میزبان افزایش می‌دهند. به عنوان مثال، برخی از باکتری‌های گـرم منفـی دارای پیلی بوده که آنها را قادر ساخته تا به غشا دستگاه گوارشـی یـا ادرار تناسـلی متصـل شوند.
عموماً پاتوژن ها راه‌های مختلفی را جهت فرار از تخریب توسط سیستم ایمنی اختصاصی به کار می‌گیرند. بسیاری از پاتوژنها به واسطه رشد در سلول‌های میزبان، در زمـان حملـه ایمنی در امان بوده و یا با ریزش آنتی ژن‌های غشایی خـود، آنتـی ژنیسـیته خـود را کـاهش می‌دهند.
پاتوژن های دیگر با تقلید از سطوح سلول‌های میزبان خود را از دید سیستم ایمنـی پنهان می‌سازند . بسیاری از پاتوژنها قادرند پاسخ ایمنی را به‌طور انتخابی سرکوب ساخته و یا آن را سرکوب کنند به گونه ای که بازویی از سیستم ایمنی فعال می‌شود که بر ضد پاتوژن مؤثر نمی‌باشد. تغییرپذیری مکرر در آنتی‌ژن های سطحی از دیگر راهکارهایی است که یـک پاتوژن را قادر می‌سازند تا از سیستم ایمنی فرار کند

تعدادی از مهم‌ترین باکتری‌های پاتوژن که در فاضلاب یافت می‌شوند :

سالمونلا سالمونلا متعلق به خانواده انتروباکتریاسه است .مهم‌ترین آن ها سالمونلا تیفی،و سالمونلاپاراتیفی است؛ این باکتری‌ها غالب‌ترین باکتری‌های پاتوژن فاضلاب هستند که موجب تب تیفوئید و پاراتیفوئید و گاستروانتریت می‌گردند.
انتقال مستقیم این بیماری از شخص بیمار به فرد سالموز و از طریق مواد غذایی و انتقال غیرمستقیم از طریق آب آلوده، فراورده‌های گوشتی، غذاهای کنسرو شده، مگس، حیوانات خانگی، میوه‌ها و سبزی‌ها صورت می‌گیرند. .امروزه در نتیجه وجود روش‌های تصفیه مناسب آب (مانند کلر زنی،صاف سازی)تحت کنترل در آمده است.
شیگلا
شیگلا عامل دیسانتری باکتریایی است بیماری اسهالی که در نتیجه التهاب و زخم مخاط روده مدفوع خون‌آلود ایجاد می‌کند. شیگلا دارای چهار گونه پاتوژن : شیگلا فلکسنری،شیگلا دیسانتری ،شیگلابویدی،شیگلا سونی دوز عفونی برای شیگلاکم و می تواند در حد10ارگانیسم باشد.
هرچه تماس فرد به فرد روش اصلی انتقال این پاتوژن است ولی انتقال از طریق غذا و فاضلاب هم ثابت‌شده.کشت این پاتوژن مشکل است و لذا اطلاعات کمی در خصوص وجود و حذف ان در واحد تصفیه آب فاضلاب موجود نیست.

ویبریوکلرا عامل بیماری و با است باکتری میله‌ای، خمیده ،گرم منفی است که تقریبا منحصرا از طریق آب منتقل می‌شود . ویبریوکلرا دارای دو بیوتیپ کاملا مجزا می‌باشد:تیپ کلاسیک وال تور.این باکتری انتروتوکسینی آزاد می‌کند که موجب اسهال ضعیف شدید استفراغ و از دست دادن سریع مایعات بدن می‌شود که ممکن است در مدت کوتاهی منجر به مرگ شود.

اشرشیاکلی
این باکتری فلور طبیعی روده می باشد اما بعضی از گونه های آن قادر به ایجاد گاستروانتریت حاد می باشد سوش های متعدد این باکتری در مجرای گوارشی انسان و حیوان دیده می‌شوند اما بعضی از این سوش ها واجد عوامل ویرولانس بوده موجب اسهال می‌شود این گروه شامل انتروتوکسیژن ،انتروپاتوژن،انترو هموراژیک،تهاجمی،تجمعی،می‌باشد
کامپیلو باکتر
مهم‌ترین گونه آن کامپیلو باکتر ژونی می‌باشد.عفونت معمولاً از طریق مصرف گوشت مرغ شیر غیرپاستوریزه و آب‌های آلوده به فضولات پرندگان شایع است.تعداد موردنیاز باکتری جهت عفونت زایی بسیار کم است علائم آن تب سردرد و سپس اسهال آبکی همراه درد شکم ظاهر می‌شود.
لپتوسپیرا
اسپریل های متحرک و به هم پیچیده می‌باشند به طور گسترده در طبیعت بویژاب حضور دارند باکتری قادر است برای هفته‌ها در آب های راکد زنده بماند و از طریق خراش بر روی پوست یا غشاهای معکوسی به بدن وارد شوند.
هلیکوباکتر
این ارگانیسم منحنی شکل قبلا جز کامپیلو باکتر طبقه‌ بندی‌ شده ولی امروزه در گروه جداگانه بررسی می‌شود این باکتری یک عامل مهم در ایجاد گاستروانتریت انسان می‌باشد این باکتری توسط کلر آزاد به راحتی غیرفعال می‌شود
عفونت توسط تنفس ذرات ایروسل آلوده به باکتری که از سیستم‌های خنک‌کننده آبی ایجاد می‌شود.این باکتری قادر است در افراد جوان نوعی بیماری بنام تب پونتیاک ایجاد کند

گروه مهمی از بیماریهای، بیماریهای هستند که عوامل ایجادکننده آنها باکتری است مهمترین این بیماریها عبارتند از:
1ـ بیماریهایی که در اثر گروه باسیلوس ها ایجاد می شود مانند شاربن.
2ـ بیماریهایی که در اثر کلستریدیوم ها ایجاد می شوند مانند بیماری آنتروتوکسمی، کزاز و تورم عفونی کبد.
3ـ بیماریهایی که در اثر بروسلاها ایجاد می شوند مانند بروسلوز

بروسلوز اسامی مترادف : تب مواج . تب مالت . تب ژیبر التار و ….
عامل بیماری : باکتری بروسلا ملی تنسیس ( باکتری بروسلا تیپ های مختلفی دارد که از گفتن آنها خودداری میکنیم)
اثرات بهداشتی :
دوره نهفتگی بیماری 1-3 هفته تا چند ماه . بیماری عمومی شبه انفلوانزا با شروع ناگهانی با تب مداوم یا نامنظم . در بروسلوز حاد تب . لرز و عرق زیاد توام با دردهای عضلانی . ضعف . بی- خوابی . سردرد . درد مفاصل . بی اشتهایی . یبوست تظاهر میابد . بیماری تاثیر زیادی بر سیستم عصبی داشته با بی حوصلگی عصبانیت وافسردگی بروز میکند . طول دوره بیماری ممکن است از چند هفته تا چند ماه تا سال و در ارتباط با روش درمانی متفاوت باشد .در اشکال مزمن عوارض جدی چون جراحات دریچه قلب . ابسه های استخوانی و کبدی یا دیگر اعضا . مننژیت . التهاب مفاصل (ارتریت) چرکی بروز میکند
حیوانات آلوده : گوسفند و بز . گاو . خوک و سگ .سایر حیوانات نیز با اهمیت کمتر الوده میشوند .
جوامع مورد مخاطره : تمامی افرادیکه در ارتباط با شغل ( چون : دامپزشکان . دامداران . کارکنان کشتارگاه ها . کارکنان صنایع تولید و تحویل شیر و …) تحت تماس با مواد الوده قرار دارند.
پیشگیری یا کنترل :
منطقی ترین روش کنترل و ریشه کنی بیماری در حیوانات است . پاستوریزه کردن شیر و فراورده های وابسته به آن .
( از خوردن پنیر های محلی تا زمانی که اطمینان حاصل نشده که به مدت 2-3 ماه در اب نمک نگه داری شده است جدا پرهیز کنید.)