بسم الله الرحمن الرحیم
خط باریک بین سرگرمی و فریب
سرگرمی یکی از نیازهای طبیعی و اساسی انسان است. فیلمها، موسیقی، بازیها و شبکههای اجتماعی میتوانند اوقاتی شاد و پرانرژی برای ما بسازند. اما درست در همین مسیر، یک خط باریک و حساس وجود دارد که اگر از آن عبور کنیم، سرگرمی میتواند به ابزاری برای فریب تبدیل شود.
رسانهها و تولیدکنندگان محتوا گاهی با استفاده از قالب سرگرمی، پیامها و الگوهایی را القا میکنند که در ظاهر بیضرر به نظر میرسند، اما در واقع هدفی پنهان برای تغییر دیدگاهها، ارزشها و حتی رفتار مخاطب دارند. این همان چیزی است که کارشناسان آن را «فریب نرم» مینامند.
در بسیاری از محصولات سرگرمی، داستانها و تصاویر به گونهای طراحی میشوند که مفاهیم خاصی را عادیسازی کرده یا مسائل مهم را کماهمیت جلوه دهند. به همین دلیل، مرز میان سرگرمی سالم و فریب فرهنگی بسیار ظریف و نیازمند دقت و آگاهی است.
برای محافظت از خود و جامعه در برابر این نوع فریبها، چند اصل کلیدی باید رعایت شود:
تقویت سواد رسانهای برای شناسایی اهداف پنهان محتوا.
انتخاب آگاهانه سرگرمیها بر اساس ارزشها و نیازهای واقعی.
حمایت از تولیدات فرهنگی بومی که سرگرمی را با پیامهای مثبت ترکیب میکنند.
تفکیک درست میان سرگرمی و فریب، نه به معنای حذف لذت از زندگی، بلکه به معنای مراقبت از ذهن و روح در برابر انحرافاتی است که در قالب جذابیت و خنده عرضه میشوند.
گردآورنده: واحد تحقیق و پژوهش موسسه فرهنگی قرآن و عترت اسوه تهران