بسم الله الرحمن الرحیم
عزت نفس در فرزندان
عزت نفس یعنی خود را ارزشمند دانستن و در نتیجه متناسب با ارزش انسانی رفتار نمودن "
در اهمیت عزت نفس همین نکته کافی است که بسیاری از خطاها ناشی از این است که انسان به درجۀ انسانی خود پی نبرده و اهمیت آن را درک نکرده است .
نقش مادر در افزایش عزت نفس فرزندان
عزت نفس به مرور زمان از کودکی شکل می گیرد و فقدان یا وجودش در نوجوانی بسیار بارز می شود . مادر و پدر به عنوان همراهان همیشگی تربیت فرزند نقش موثری در تشکیل عزت نفس او دارند ، به ویژه "مادر" که به خاطر وابستگی جسمی نوزاد به وی مخصوصاً در دو سال اول زندگی ، ارتباط بیشتری با فرزند دارد .
اشتباهات تربیتی
از مجموعه اشتباهات تربیتی که باعث کاهش عزت نفس فرزندان می شود به چند نکته اشاره می کنیم :
ترور شخصیت در جمع
والدینی که شخصیت فرزند خود را در جمع دوستان واطرافیان زیر سوال می برند ، عزت نفس وی را خدشه دار کرده اند ، مواخذه کردن فرزند در جمع ، یاد آوری ضعف ها و مقایسه وی با دیگران ، سرزنش های مداوم در حضور دیگران ، همگی شخصیت فرزند را خدشه دار می کند و عزت نفس او را از بین می برد و به تدریج فرزند هم قبول می کند که فردی ضعیف و سراپا اشکال است ، از ارتکاب خطا در مقابل دیگران ابایی ندارد و برای اصلاح و رفع ضعف های خود تلاش چندانی به خرج نمی دهد .
جلوگیری از استقلال فرزندان:
مانع های استقلال فرزندان در سنین مختلف ، متفاوت اند ، معمولاً توصیه ها از کودکی آغاز می شود . سعی کنید در انتخاب لباس کودکتان دقت کنید ، دکمه ها ، بندها و زیپ ها پوشیدن لباس را دشوار می کنند و کودکان مجبور می شوند برای هر بار لباس پوشیدن به والدین خود وابسته شوند و متاسفانه این امر گاهی تبدیل به یک وابستگی و ناتوانی خود خواسته می شود و عزت نفس کودک را خدشه دار می کند .
کنترل محسوس و بیش از حد فرزندان در نوجوانی آزادی عمل را از او گرفته وابستگی را به ارمغان می آورد و عزت نفس را کاهش می دهد. کم توجهی به نیازها و مقتضیات سنی فرزندان هم اثری مشابه وابستگی دارد .
اعمال روشهای تربیتی خشک و دستوری
در روشهای تربیتی که یکی از والدین یا هر دو بدون اطلاع و مشورت با فرزند ، دستوری را صادر می کنند و بدون حضور وی برایش تصمیم می گیرند ، نیز عزت نفس او را تضعیف می کنند .این نوع تربیت اثرات مخرب دیگری نیز دارد که در بخش های بعد به آن اشاره خواهیم کرد .
عزت نفس پایین والدین
والدینی که خود عزت نفس کمی دارند نباید انتظار فرزندانی با عزت نفس بالا را داشته باشند متاسفانه فرزندان ما به آنچه که می خواهیم تبدیل نمی شوند بلکه به آنچه که رفتار می کنیم تأسی می کنند . والدینی که در طول زندگی ارزش انسانی خود را درک نکرده در تضعیف چهره بندگی خویش فرو گذار نبوده اند و با گناه عزت نفس خویش را کاهش داده اند ، نمی توانند انتظار فرزندانی نموده و با عزت نفس بالا را داشته باشند چرا که روش و منش آنها، الگوی فرزندانشان بوده و هست . پس بهترین شیوه افزایش عزت نفس، الگوی عملی والدین برای فرزندان است.
نویسنده: نرکس اکبری - کارشناسی ارشد مطالعات زن و خانواده