بسم الله الرحمن الرحیم
تاثیرظاهر والدین در تربیت
در بحث تربیت و اثر گذاری میتوان به این نکته اشاره کرد که علاوه بر رفتار و گفتار پدر و مادر ظاهر آن ها هم در تربیت کودک اثر دارند .به این معنا که وقتی کودک به والدین خود نگاه می کند یاد چه جیزی می افتد و چه قوه ای در او فعال می شود . یاد خدا می افتد و یا غیر خدا .آیا فطرت الهی او بروز می کند یا فطرت شهوانی او ؟
وقتی فرزند ظاهر والدین را می بیند و حسش را به خاطر می سپارد و وقتی بزرگ می شود این به یاد آوردن گذشته و رفتار ها و گفتار ها و ...در ذهن او تاثیر دارد.فرزند به جز اینکه هیکل خود را با آن حس کودکی ، در آینده می سازد بلکه در رفتار و گفتار او هم تاثیر می گذارد .
همینطور می توان به مسئله ی پوشش والدین در منزل اشاره کرد که خیلی در تربیت فرزند تاثیر دارد .کودک ازهمان ابتدا می بیند که مادر و پدر وی چه نوع پوششی را در منزل و بیرون استفاده می کنند و حتی تفاوت این ها را هم میبیند و در تصویر ذهنی او نقش می بندد که لباس خانه و بیرون خانه تفاوت دارد و اصولا چه تفاوت هایی دارد و چه فاکتورهایی در آن لحاظ می شود .همینطور لباسی که تن فرزند خود می کنیم هم خیلی تاثیر دارد .از همان ابتدا او را به چه کاری تشویق میکنیم و چگونه او را در خانه و بیرون خانه آراسته می کنیم .
دعوت
گاهی پدر و مادر ها گمان می کنند که فرزندشان چون سن کمی دارد خیلی مسائل را متوجه نیم شود و اعمال و رفتار آن ها را نمی بیند در صورتی که کودک از همان زمان که در رحم مادراست دارای هوشیاری می باشد .در نتیجه والدین باید مراقب اعمالو رفتار خود باشند . از طرفی هیچ گاه نباید کارهایی به فرزند خود امر کنیم که خود آن ها را انحام نمی دهیم و همینطور اکر می خواهیم او را از کاری نهی کنیم ابتدا خودمان ان کار را انحام ندهیم تا کودک قبل از اینکه ما بگوییم ببیند که خودمان هم آن را انحام نمی دهیم و بعد او را نهی از انحام ان می کنیم .
در روایات متعددی داریم که بهترین کار ها و اعمال بهترین دعوت ها ست به این معنا که وقتی تو همیشه سعی در انجام بهترین کارها داری به نوعی بقیه را هم به انجام آن ها تشویق می کنی و توصیه به انجام کاری لزوما توصیه ی زبانی و امری نیست بلکه همین اعمال ادم هم خودش نوعی توصیه و دعوت است .
تربیت در هنگام خشم
یکی دیگر از نکته های تربیتی این است که وقتی خشمگین می شویم نباید فرزندامان را تربیت کنیم به عبارتی در حال خشم همانطور که در روایات و آیات داریم هر کاری بی ثمر و بی فایده می شود و آثار سوئی دارد .به همین جهت وقتی خشمگین می شویم نباید با فرزندمان برخورد داشته باشیم و بخواهیم او را تربیت کنیم .مهمترین اثر سوئی که تربیت در هنگام خشم دارد این است که ممکن است فرزند رو در روی والدین بایستند و پرده ی حیا دریده بشود .در صورتی که مهمترین مسئله در تربیت فرزند یاد دادن حیا به فرزند می باشد وقتی ما در موضع خشم می خواهیم دست به تربیت هم بزنیم در نتیجه فرزند هم زمینه ی جوابگویی در ایستادن جلوی والیدن را پیدا می کند .
در تربیت کردن دو روش تلویح و تعریض خیلی مهم اسن به این معنا که به صورت ضمنی خیلی مسائل را به فرزند خود بیاموزیم نه به صورت مستقیم مثل همان موردی که گفته شد که خودتان اول کار خوب را انجام دهید تا فرزند ببیند . روش بعضی هم تعریض است که نوعی تذکر و یاد آوری است .یعنی به یاد فرزند خود بیاوریم که فلان کار خوب است .زیرا همان طور که بیان شد همه ی خوبی ها را خداوند در فطرت فرزند ما قرار داده و کار اصلی پدر و مادر به یاد آوردن آن ها برای فرزند می باشد .
جمع بندی
تربیت مسیری تدریجی و مداوم است و نباید انتظظار داشته باشیم به سرعت نتیجه ی آن را ببینیم .به علاوه باید توجه کنیم که هر رابطه ای که در آن محبت باشد مسیر تربیتی آن هم باز می شود .یعنی هر رابطه ای که محبت داشته باشد اثر تربتی هم جز جدا نشدنی آن است .
ظاهر و اصلاح ظاهر مکمل تربیت است یعنی نمیشود ظاهر را رها کرد و گفت که مهم دل است بلکه باید به ظاهر و اصلاح ظاهر هم توجه کرد . هفت سال دوم زندگی فرزندان وقت تربیت و یادآوری و یادگیری است و هفت سال سوم وقت زیر سایه ی خود قرار دادن .به عبارتی باید در هفت سال دوم تمام تلاش خود را بکنیم و هفت سال سوم از دور مراقب فرزندمان باشیم. به استقلال دوران نوجوانی وی اهمیت بدهیم و بگذاریم وجود به فضاهای جید را تحربه کند .او را جوری تربیت کنیم که در هر فضایی از خطا و اشتباه مصون بماند .
گردآورنده: واحد تحقیق و پژوهش موسسه فرهنگی قرآن و عترت اسوه تهران