بسم الله الرحمن الرحیم
نقش مادران در تربیت کودک
قسمت اول
مادر شدن از يك سو پذيرش مسئوليتي مهم و با عظمت است و از سوي ديگر افتخاري براي تكامل هر زن و مردي مي دهد. يادمان باشد اين هديه ي الهي را مي توانيم به رحمت دائم تبديل كنيم به همان اندازه اي كه مي توانيم به آن بي توجه بوده و كفر نعمت كنيم. اولين گام ما در برابر اين هديه ي الهي پذيرش آن است. شكي نيست كه هر مادري كه فرزند خود را بهترين مي داند و بيشتر اوقات خود را متوجه مراقبت از او مي كند تا خوب پرورش اش دهد. منظور از پذيرش هم همين است كه كودك را همان طور كه هست قبول كنيم نه آنطور كه بايد باشد، يعني زيبايي يا زشتي، نقص يا كمال كودك نمي تواند باعث پذيرش يا طرد او شود، قبول اين امانت وظيفه است و والدين در قبال آن مسئولند. تاثیر مادر تنها مربوط به جنبه های ارثی خاص نیست بلکه او در آشنا کردن کودک به فرهنگ جامعه و هدایت جهت دادن فکر او و آشنا کردن به زندگی جمعی نقش مهمی دارد. کودک به خاطر زود باوری و تقلید، فکر خانواده و پدر و مادر را می پذیرد به همین خاطر است که رهبری مادر در دوران کودکی باعث سعادت فرزند و پرورش غلط حسرت بار خواهد بود .
اهمیت مدیریت
نقش تربیتی مادر درمدیریت و هدایت کودک خلاصه میشود القائات و افکار و اندیشه های مادر با جهت دادن تمایلات و عقاید فرزند طرز برخورد، آرزوها و هدفهای کودک ارتباط مستقیم دارد. توجه یا بی توجهی به مدیریت و تربیت صحیح کودک ممکن است دیدی مثبت یا منفی نسبت به جهان و پدیده های آن در او ایجاد کند. او را خوش بین بار آورد یا نه. این بسته به هنر مادر و میزان درک و بینش او است. هنر مادر این است که همگام با رشد کودک پیش برود و در هر مرحله آن طور که ضروری است زیر بازوی او را بگیرد و در هر جا که زمینه رامناسب دید بذر تربیت را بپاشد .
هدف از هدایت
آنچه که در هدایت کودک مهم است این است که شما به عنوان مادر هدفی برای کودک تربیت داشته باشید بدانید که دست کودک را گرفته به کجا می خواهید برسانید چه فردی را می خواهید به جامعه تحویل دهید؟ آیا فردی با قدرت خلاقیت، آزاد منشی، شعور زنده، متفکر و فعال خواهد شد یا یک موجود کالایی و ابزاری. در اعمال نظر تربیتی نباید بی هدف و نسنجیده اقدام کرد، چرا که ممکن است عواقب وخیمی به بارآید .
سنین پذیرش هدایت و رهبری
کودک از لحظه تولد تحت رهبری مادر است. معمولا در سال اول حالت تسلیم شدید دارد. از حدود 2 سالگی مقدمات پیدایش تفکر در کودک فراهم میشود، تلاش میکند برای حل مشکل راه چاره پیدا کند. مثلا از پله بالا برود در یک قوطی را باز کند به غذای مورد علاقه اش برسد و ... ولی آنچه که به عنوان فکر کودکانه به آن می توان داد از حدود 3 سالکی است. در این سن کودک فکری ابتدایی دارد که هنوز رشد و توسعه و تنوع پیدا نکرده و در ذهن خود حبس است. در سایه رهبری مادر ذهن او جهت میگیرد، پرسش ها شروع می شود و کودک با پاسخ های که دریافت می کند و رفتارهایی که میبیند برای خود دنیایی می سازد زشت یا زیبا. کودک قادر به تحلیل و ارزیابی مسائل نیست، زود باور است هر چه مادر گفت می پذیرد، به همین خاطر احتیاط و مراقب زیادی لازم است.
انواع هدایت
کودک ذوق و علاقه متنوعی دارد. تمایلات گوناگون سردرگم است، نمی داند چه چیز را بیشتر دوست دارد، چه راهی را باید انتخاب کند، این مادر است که دست او را گرفته و قدمهایش را در مسیری مشخص میگذارد.
رهبری فکری
رهبری فکری کاری مهم و پر مسئولیت است زیرا معلوم نیست همه روشها درست باشد و تشخیص مادر همه جا صحیح. آنچه در رهبری فکری مهم است جهت دادن کودک به گونه ای است که بتواند در عرصه جامعه ظاهر شود در کارهایش حکمت و اندیشه به کار برد و بی نظمی و هرج و مرج را از خود دور سازد ما در باید به تدریج به کودک نشان دهد که شخصیت درونی برای او مطرح است اگر چه آدمی زیبا نباشد انسانیت مایه زیبایی است مادر باید در رهبری فکری کودک سعی کند میدان عمل را وسیع تر نماید و آن را از خمودگی و محدودیت نجات بخشد مادر می تواند به کودک به تفهیم کند با تلاش می تواند به هدف برسد یا به آن نزدیک شود قادر است وضع نابسامان خود را اصلاح و منظم کند. و دراین راه از شکست ها نترسد ما در می تواند ذهن کودک را متوجه این مساله کند که او در قبال جامعه خود مسئول است و در حد توان به جامعه خودخدمت کند. در جنبه عقلی مادر باید ذهن کودک را از بد آموزی ها برکنار کند. و مانع استدادلالهای خرافی او شود کنجکاوی کودک را ملامت نکند گرچه مایه زحمت مادر باشد فکر و اندیشه او را مورد تشویق قرار دهد گرچه محدود و ناچیز باشد .
هدایت فرهنگی
کودک نخستین کلمات را از مادر می آموزد زبان را که وسیله فهم و تفاهم است از او یاد میگیرد و به تجربه وعلم می رسد پس باید در صحبت هایمان و انتخاب واژه ها دقت کنیم چرا که ذهن کودک خالی از خوبی و بدی، آنچه را که ما می گوییم ثبت میکند. اگر می خواهیم کودکان شما افرادی علاقه مند به شعر و کتاب نیستند از همین حالا اقدام کنید هر شب با خواندن یک قصه کوتاه ذهن کنجکاو و کودکان را هدایت کنید و پیوندشان را با کتاب قطع نکنید.
ادامه دارد ...
گردآورنده: نرگس اکبری
منبع:نقش مادر در تربیت -دکتر علی قائمی