بسم الله الرحمن الرحیم
زخم معده و تغذیه مناسب آن
زخم معده، یکی از رایجترین مشکلات دستگاه گوارش است و معمولاً به شکل درد، سوزش، یا احساس ناراحتی در بخش بالای شکم بروز میکند. این بیماری وقتی رخ میدهد که دیواره داخلی معده یا دوازدهه به واسطه اسید، باکتری هلیکوباکتر پیلوری یا عوامل دارویی آسیب میبیند. تغذیه مناسب میتواند نقش مهمی در کاهش علائم و تسریع روند بهبود داشته باشد.
نشانههای زخم معده:
درد و سوزش در ناحیه فوقانی شکم، بهویژه هنگام خالی بودن معده
نفخ و احساس پری
تهوع یا استفراغ
کاهش اشتها و وزن
اصول تغذیه مناسب برای زخم معده
انتخاب غذاهای ملایم و کمادویه:
افراد مبتلا به زخم معده باید تا حد ممکن از غذاهای تند، اسیدی، سرخشده و پرچرب پرهیز کنند. خوراکهایی مثل برنج ساده، سیبزمینی آبپز، مرغ یا ماهی پخته و سبزیجات بخارپز بهترین گزینهاند.
مصرف وعدههای کوچک و متعدد:
بهتر است حجم غذا کم ولی تعداد وعدهها بیشتر باشد تا معده فرصت کافی برای هضم و ترمیم پیدا کند و تحت فشار زیاد قرار نگیرد.
نوشیدن آب کافی:
کمآبی میتواند صدمات معده را تشدید کند. آب را بهصورت جرعه جرعه و نه بلافاصله قبل یا بعد از وعده غذایی مصرف کنید.
محدود کردن مصرف قهوه، چای پر رنگ و نوشابههای گازدار:
این نوشیدنیها ترشح اسید معده را زیاد میکنند و باعث تشدید زخم میشوند.
پرهیز از سیگار، الکل و خوراکیهای محرک معده:
سیگار و نوشیدنیهای الکلی روند بهبود را کند کرده، آسیب دیواره معده را افزایش میدهند.
پرورش عادات غذایی سالم:
آهسته غذا خوردن، خوب جویدن، و پرهیز از استرس در هنگام غذا خوردن بسیار مؤثر است.
غذاهای مفید برای زخم معده:
شیر ولرم و محصولات لبنی کمچرب
سبزیجات آبپز، مثل کدو، هویج و اسفناج
میوههای غیر اسیدی مانند سیب و موز
گوشت مرغ و ماهی بخارپز
تخم مرغ آبپز
سوپهای ساده و عدسی
غذاهای ممنوع و محدودیتها:
خوراکهای سرخشده، تند و پر روغن
گوجهفرنگی و آب مرکبات
ترشیجات و سسها
شکلات، قهوه، نوشابههای گازدار
کنسروها و فستفودها
نکته پایانی
تغذیه سالم و توجه به رفتارهای غذایی نقش کلیدی در درمان زخم معده دارد. هماهنگی با پزشک برای پیگیری درمان دارویی و پرهیز از عوامل محرک میتواند این مسیر را هموار کند. تغذیه مناسب نه تنها علائم را کاهش میدهد، بلکه احتمال بازگشت یا تشدید بیماری را کم میکند و به آرامش دستگاه گوارش کمک فراوانی مینماید.
گردآورنده: واحد تحقیق و پژوهش موسسه فرهنگی قرآن و عترت اسوه تهران