بندگی در میدان کارزار و دفاع مقدس

بسم الله الرحمن الرحیم

---

### بندگی در میدان کارزار و دفاع مقدس

در تاریخ اسلام و ایران، مفهوم بندگی همواره با مفاهیم رشادت، ایثار و مقاومت درهم‌تنیده است. بندگی، نه فقط در خلوت عبادت و سجود، بلکه در میدان عمل و جهاد جلوه حقیقی خود را نشان می‌دهد. انسانِ بنده، کسی است که تمام توان و هستی خویش را برای تحقق اراده خداوند به کار می‌گیرد؛ و هنگامی که دشمن به مرز ایمان و آزادی یورش می‌برد، میدان نبرد، معبد بندگی او می‌شود.

در دوران دفاع مقدس، جلوه‌ای ناب از بندگی شکل گرفت؛ بندگی‌ای که خود را در جهاد، ایثار و وفاداری به عهد الهی نشان داد. رزمندگان، نماز را در سنگر خواندند، شب را با دعا و مناجات سپری کردند و روز را با فریاد «یا حسین» به میدان رفتند. آنان بندگی را از سجاده به میدان آوردند؛ سجاده‌شان خاک جبهه بود و ذکرشان فریاد دفاع از حق.

قرآن کریم در سوره‌ی حج آیه‌ی ۷۸ می‌فرماید:
> «و جاهدوا فی الله حق جهاده هو اجتبیلکم...»
یعنی بکوشید در راه خدا آن‌چنان که شایسته‌ی کوشش است؛ خداوند شما را برگزید. در این آیه، عبادت و جهاد در یک مسیر دیده می‌شود: جهاد حقیقی همان ادامه‌ی بندگی است.

رزمنده‌ی مؤمن در میدان کارزار، خود را نه در برابر دشمن، بلکه در برابر خداوند مسئول می‌بیند. تلاش او برای حفظ حق، پاسداری از حقیقت و دفاع از جان و ایمان مردم، از سرچشمه‌ی عبودیت می‌جوشد. چنین بندگی‌ای، حماسه می‌آفریند؛ زیرا از خود فراتر می‌رود و به حقیقت مطلق وصل می‌شود.

امام خمینی(ره) نیز بارها تأکید کرد که جنگ ما، جنگ عقیده است؛ و این گفته نشان می‌دهد که دفاع مقدس، جلوه‌ای از بندگی جمعیِ یک ملت بود؛ ملتی که با اخلاص و ایمان، اراده خود را در خدمت اراده‌ی الهی قرار داد.

بندگی در میدان کارزار یعنی تسلیم در برابر عشق الهی، نه ترس از قدرت دشمن. هنگامی که روح بندگی بر دل انسان فرمانروایی کند، هر لحظه‌ی میدان، نیایش است و هر فریاد، ذکر «الله اکبر».

این بندگی شجاعانه، امروز نیز در جبهه‌های فرهنگی، علمی و اجتماعی ادامه دارد؛ در هر جایی که انسان دین‌دار برای دفاع از حقیقت و عدالت قیام می‌کند، همان روح جهاد و بندگی جاری است.

---

**گردآورنده:** واحد تحقیق و پژوهش موسسه فرهنگی قرآن و عترت اسوه تهران