خواص سوره حمد

                                                              بسم الله الرحمن الرحیم

خواص سوره حمد

               نخستین سوره قرآن کریم ، سورۀ"حمد" است . این سوره در مکه نازل شده و هفت[7] آیه دارد .

این سوره شریفه با نام های "حمد" ، "فاتحة الکتاب " ، "ام الکتاب"و ... شهرت دارد که برای هر نامی حکمتی است و در این مقال نمی گنجد.

فضیلت های بیشماری ، برای سورۀ "حمد" برشمرده اند که به گوشه ای از آنها اشاره می کنیم . در کلامی از پیامبر گرانقدر اسلام (ص) نقل شده است : فضیلت سوره :حمد" مانند فضیلت حاملان عرش است ، هر کس آن را قرائت کند ، ثوابی مانند ثواب حاملان عرش به او داده می شود . ابن عباس از پیامبر (ص) نقل کرده که سوره "حمد " برابر با دو سوم قرآن کریم است.

آثار و برکات سوره "حمد"

از سوره ای که چنین با فضیلت و با عظمت است انتظار می رود که آثار و برکاتی بزرگ و پرارزش داشته باشد . در خواص و آثار سوره مبارکه "حمد " در سخنان پیشوایان معصوم چنین آمده است :

شفای دردها

روایات زیادی درباره تشویق به شفاجویی از سوره "حمد" وارد شده است که برخی از این روایات عمومی بوده و به استفاده از این سوره برای همه دردها و بیماری ها سفارش شده و در برخی از آنها به درمان بیماری و درد خاصی ترغیب شده است. در روایتی از امام جعفر صادق (ع) می خوانیم :قرائت سوره "حمد" موجب شفای همه بیماری ها ، به جز مرگ است.(1)همچنین روایت شده است : روزی پیامبر گرامی اسلام (ص) به جابر فرمود: ای جابر! آیا به تو سوره ای بیاموزم که برترین سوره نازل شده از خداوند در قرآن است ؟ جابر گفت : آری ، پیامبر سوره "حمد" را به او آموخت . آنگاه فرمود : سوره "حمد"شفای از همه بیماری هاست به جز سام و سام همان مرگ است(2).

سوره "حمد" شفا دهنده چند بیماری خاص

برای برخی بیماری ها ودردهای خاص نیز به استفاده و شفاجویی از سوره"حمد" سفارش شده است که از آن جمله است :

الف: درد چشم

در روایتی از حضرات معصومین (ع) آمده است : هر کس هنگام رویت هلال در نخستین شب ماه قمری هفت بار سوره "حمد" را قرائت کند از بیماری ها و درد چشم در آن ماه در امان می ماند.(3)

ب) رفع مسمویت

گاهی اوقات به خاطر خوردن غذا یا آب مسموم یا ناآگاهانه سم خوردن،انسان به مسمومیت دچار می شود . یکی از خواص سوره "حمد" ، رفع مسمومیت است . از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است: سوره "حمد" مایه شفای مسمومیت است(4). از این سوره می توان به دو گونه در این موارد استفاده کرد.یکی اینکه سوره "حمد" را بر آبی خوانده و به بیمار بنوشانند و دوم اینکه سوره "حمد" را نوشته و پس از شستن از آب به دست آمده به بیمار مسموم بدهند. در داستانی که ابوسعید خدری از چند تن از یاران پیامبر (ص) نقل کرده است ، آمده است که در بیابان هنگامی که میهمان قبیله ای از عرب بودند یکی از اعضای قبیله توسط حشره ای خطرناک گزیده شد و یاران پیامبر (ص) با قرائت سوره "حمد" ، آن فردِ مسموم شده از گزشِ حشره را درمان کردند(5)

ح: دفع چشم زخم

یکی از گرفتاری هایی که معمولاً انسان ها به آن دچار می شوند ، چشم زخم است . برای جلوگیری از چشم خوردن یا رفع آن ، دستوراتی از جانب اهلبیت (ع) رسیده است . از آن جمله ،استفاده از سوره "حمد" است . در سخنی از امام رضا (ع) قرائت سوره "حمد" مایه شفای چشم زخم معرفی شده است . پیامبر اکرم (ص) نیز فرموده است : قرائت سوره "حمد" و آیة الکرسی " موجب جلوگیری از اثر چشم جن و انس میشود(6).

پیامبر اکرم (ص) خود هرگاه دچار کسالت می شد یا چشم زخمی به او می رسد یا دچار سردردی می شد کف دستان مبارکش را گشوده و سوره های "حمد" و"فلق " و "ناس" را قرائت می فرمود و دستانش را به صورت می کشید و این مشکلات از او دفع می شد.(7)

و: ایجاد برکت

ایجاد برکت در زندگی از دغدغه های همه مردم است و معتقدان به مسائل دینی سعی می کنند با برقراری پیوند با قرآن و عترت برکت را وارد زندگی خود کنند .یکی از اسباب ایجاد برکت در زندگی قرائت سوره "حمد"است . در کلامی از پیامبر اکرم (ص) آمده است : هر کس ، هنگامی که وارد خانه خودمی شود، سوره "حمد " و "توحید" را قرائت نماید ،خداوند فقر را از خانه او دور کرده و برکت زندگی او را تا به حدی زیاد می کند که به همسایگانش نیز می رسد. (8)

از حضرت امام صادق (ع) نیز روایت شده است که : هر کس سوره "حمد" را قرائت کند، به لطف و عنایت الهی ،درهای خیر دنیا وآخرت به روی او گشوده خواهد شد(9)

پی نوشت ها:

- کنز العمال، ح2495 ¹

2-جامع أحادیث الشیعة ، ج15، ص89

3- الدعوات ، ص 188       

4-- بحار الأنوار ، ج 89، ص 261 ¹⁶

5-- طب الأئمة ، ص 88 19

6- الدروع الواقیة ، ص 25

7- طب الأئمة ، ص 88 1

8- جامع احادیث الشیعة ، ج15 ، ص 85

9- کنز العمال ، ح 2499

گرداورنده : واحد تحقیق و پژوهش موسسه فرهنگی قرآن عترت اسوه تهران

منبع: قرآن درمانی روحی و جسمی / محسن آشتیانی ، سید محسن موسوی