روایت هایی از خانواده فاطمی(1)

بسم الله الرحمن الرحیم
روایت هایی از خانواده فاطمی(1)
روایت اول
دختر رهبر جامعه، در اتاقی نشسته است. داماد و پدر در حال گفت و گو درمورد مهریه هستند. دختر حاکم اسلام، خواستگاران ثروتمندی داشته است. پیش از این مادرش به عنوان سرمایه دارترین زن قریش، تمام اموال خود را صرف تبلیغ دین خدا نموده است. مادر از دنیا رفته اما پشت پا زدن هایش به مال دنیا در گوشۀ ذهن دختر ثبت مانده است. دختر خوب می داند که خواستگارش از مال دنیا بهرۀ چندانی ندارد. می داند در آیین خدا، مهریه نماد محبت مرد به زن است. باید درمرد توانایی پرداخت باشد تا به محض مطالبه زن؛ آن را به او عرضه کند. داماد دارایی اش را اعلام کرده و پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم دستور داده با فروش قسمتی از دارایی اش، مقدمات مجلس عروسی را فراهم کند. نوبت دختر است که رضایت خود را ازمهریه اعلام کند. دختر رو به پدر می فرماید: «دختران دیگر هم مهریه شان سکه و اموال دنیاست. من می خواهم متفاوت باشم». آنگاه فاطمه سلام الله علیها که حضور وحی را در این ازدواج به روشنی حس می کند، می فرماید: «می خواهم مهریۀ من شفاعت گنهکاران اُمّت در روز قیامت باشد!».
پیام این روایت به خانواده معاصر
دامادها! با نهایت صداقت، حقایق را اعلام کنید. وعده ای ندهید که از عهده اش برنیایید. عروس ها! کسی که پشت پا به مال دنیا بزند، دنیا به او روی خواهد آورد. اما کسی که در جست و جوی دنیا باشد، روی سعادت را نخواهد دید. ساده بگیرید چون در سادگی، سعادت نهفته است. پدرها! مادرها! مهریۀ بالا تاکنون خوشبختی هیچکس را ضمانت نکرده است. مهریه بالاتر از توانِ داماد، اولین دروغ او به زندگی دخترتان و اولین خیانت او به اعتماد شماست. سعی کنید دامادتان را مجبور به خیانت و دروغ نکنید!
تصویر دوم
اصحاب با سرمایه ای که داماد در اختیار پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم قرار داده، جهیزیۀ عروس را خریدند. دو دست رختخواب از پارچۀ مصری؛ یکی از لیف خرما و دیگری از پشم گوسفند، فرشی از پوست، بالشی از پشم، عبایی خیبری، مشک آب، دو کوزه آب، آفتابه، پرده ای از پشم نازک، پیراهنی به قیمت هفت درهم، روسری به ارزش چهار درهم، حوله، چهار پشتی، حصیری بحرینی، دَستاس، ظرفی مسی، ظرفی برای شیر، ظرفی بزرگ برای آب و... نگاه حاکم جامعه مسلمین به جهیزیه دخترش می افتد. اشک در چشمانش حلقه می زند. ممکن نیست حاکمی که اختیار اموال شهر در دست اوست، آرزوهایی را که برای خوشبختی دخترش در دل دارد، نادیده بگیرد و با این سادگی و بی تعلّقی دخترش را به خانه بخت بفرستد. اما فرهنگ وحی او را بر آن می دارد که به تنگدستی مردم در شرایط روز بیاندیشد. آهی می کشد. به آسمان نگاه می کند و می فرماید: «پروردگارا! برکت ده به قومی که بیشتر ظروفشان سفالین است».
پیام روایت به خانواده معاصر
پدرها! مادرها! در سنّت اسلامی تهیۀ جهیزیۀ بر عهده داماد است. آن هم در سطح تهیۀ وسایل و لوازم ضروری زندگی. بر خانواده عروس که از بزرگواری و محبت عاطفی خود اقدام به تهیه جهیزیه کرده اند، سخت نگیرید. لازم نیست تمام وسایل زندگی در بالاترین سطح آن تهیه شود. بگذارید، عروس و داماد انگیزه ای برای کار و تهیه وسایل زندگی داشته باشند. شوق زحمت کشیدن و سختی دیدن را از آنها نگیرید. عروس ها! نگاه مردم و قضاوت دیگران درمورد جهیزیه تان اصلاً مهم نیست. مهم استفاده ای است که شما در آرامش و خوشی از آن ها می برید. نگذارید بار مخارج جهیزیه بعد از رفتنتان از خانه پدر، همچنان بر دوش آنها سنگینی کند. دامادها! جهیزیۀ خانواده همسرتان لطف آنها به شماست؛ نه وظیفه شان! این را همیشه به یاد داشته باشید تا لذّت استفاده از آن اشیاء همواره بر دلتان بنشیند.
روایت سوم
داماد مشغول آراستن اتاق عروس است. مقداری شن در کف اتاق پهن است. چوبی در داخل اتاق نصب شده و بر آن مَشک و کوزه آب آویزان است. چوبی بزرگ که دو انتهای دیوار را به هم ارتباط داده، نقش چوب لباسی را برای این خانه ایفا خواهد کرد. پوست گوسفندی بر روی شن های کف اتاق پهن شده و بالشی از لیف خرما روی آن قرار گرفته است. هرکس وارد اتاق شود، قبل از هر چیز سلیقه ای که سادگی اتاق را زیبا جلوه داده، تحسین می کند. پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم رو به دامادش می فرماید: «لازم است ولیمه داده شود!». داماد باید با دست خالی، جماعت مهاجر و انصار را شام بدهد. اعتبار او درمیان مردم آنقدر زیاد هست که بخواهد از کسی قرض بگیرد و مجلس تکرار نشدنی زندگی اش را هر چه باشکوه تر برگزار کند. هر چه باشد او با دختر حاکم مسلمین ازدواج کرده است. اما تنها به خدا توکل می کند. تصمیم می گیرد با همان سادگی و صفا در حد وُسع خود، مردم را به ولیمه عروسی اش دعوت کند. پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم آستین های خود را بالا زده و خرما را با روغن مخلوط می کند. مردی که قدرت جامعه و اختیار بیت المال به دست اوست، بی هیچ توجهی به پست و مقام خود، تهیه شیرینی را عهده دار شده. صحنه ای که هیچ حاکمی در عالم تجربه نکرده است. تمام مهمان ها پذیرایی می شوند، بی آنکه نُقصانی در شام و شیرینی پیش آید. خدا برکت خود را بر اِخلاص میزبانان نازل کرده است.
پیام روایت به خانواده معاصر
دامادها! ولیمۀ عروسی، سنّتی اسلامی است. اما مجلس اِسراف و تجمّل مورد تأیید خدا نیست. شاید فقط مردم دنیایی آن را تأیید و شما را به آن تشویق کنند. در حالی که در اصول خانوادۀ شکوفا، سادگی و صفا حرف اول را می زند. این تشویق ها شما را نفریبد و وادار به قرض گرفتن های بی حساب و کتاب در اول زندگی نکند.
عروس ها! به محبت و سلیقۀ داماد توجه کنید، نه به میزان هزینه ای که صرف کرده. آرامش زندگی خود را به بهای حرف مردم پیش فروشِ قرض و وام نکنید. سادگی و قناعت گنجی است که هرگز تمام نمی شود.
پدرها! مادرها! داماد را عضو خانواده خود بدانید. با او در برگزاری مراسم همدل و یکرنگ باشید. نه این که به دنبال نقطه ضعف بگردید! یادتان باشد مال حلال تنها چیزی است که می تواند ضامن سعادت فرزندتان باشد و برکت را برای شما و او به ارمغان آورد. ستون زندگی فرزندتان را بر پایه سعادت و برکت قرار دهید.

گردآورنده: گروه تحقیق و پژوهش مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت اُسوۀ تهران.
منبع: آلبوم خانواده -پنجاه برداشت نو از آیین خانواده فاطمی سلام الله علیها؛ جواد اکبری دافساری و محبوبه زارع؛ چاپ چهارم