شکر گزاری در ازدواج

بسم الله الرحمن الرحیم
شکر گزاری در ازدواج
ازدواج یک نعمت بزرگ الهی است و از آنجا که هر نعمتی شکری دارد، شکر این نعمت هم این است که پیوند ازدواج را مستحکم نگه دارید و نگذارید عوارض، دلخوریها، ایرادگیریهای بی خود، بگومگوهای زائد و خرج تراشی های مضر، این پیوند و این کانون خانواده هایی را که با صیغه عقد تشکیل می شود، متزلزل کند. با این کلمات عقدی که می خوانیم یک علقه اعتباری بین شما به وجود می آید، باید همه همت دختر و پسر این باشد که این راحفظ کنند.
مقصود همه هم این است که این مرحله که عمده ترین مرحله زندگی انسان است، با خوشی، سلامت و سعادت طرفین برگزار شود. باید خود شما کمک کنید که این طور انجام شود. بنابراین هرچیزی که پایه خانواده را سست کند، باید از نظر شما ممنوع شمرده شود. بعضی گله کردن های بیخودی، توقعات زیادی و تقیّدات بی جا، باعث می شود که فضای صفا و صمیمیت خانواده خراب شود. این صفا و صمیمیت، با پول و دستور و این چیزها به وجود نمی آید. مبادا با گله ها، با دلخوری ها، با افزون طلبی و پرتوقعی ها، با بی محبتی ها و گاهی با دخالت های دیگران و از این قبیل، این کانون سست بشود. آن چیزی که مهم است، این است، هم دختر و هم پسر سعی کنند که این علقه زوجیت را حفظ کنند.
چگونه می توانید این علقه را حفظ کنید؟ البته آدم های عاقل و زیرک و با احساس و وجدان صادق، راهش را پیدا می کنند. این، با اطمینان و با محبت متقابل حفظ می شود. زن به مرد تحمیل نکند و زور نگوید، مرد هم به زن زور نگوید و افزون طلبی نکند، مثل دو رفیق و مثل دو شریک، با هم صمیمی باشند، تا این کانون خانواده حفظ بشود. دست خودتان است! یکی از چیزهایی که عقد را با برکت می کند، این است که زن و شوهر احساس کنند که در این مرحله جدید زندگی، نسبت به هم یک وظایفی دارند که مکلفند آن وظایف را انجام بدهند، با این احساس وارد مرحله جدید زندگیتان بشوید، چون در زندگی خانوادگی، زوجین مکمل یکدیگر هستند، هیچ کدام بدون آن دیگری کامل نیست. خیال هم نکنید که یکی اصل است، آن یکی فرع است، پسر مثلا اصل است، دختر فرع اوست، یا طبق سلیقه های دیگر دختر اصل است، پسر فرع و تابع اوست، نه؛ هیچ کدام اصل نیستند که دیگری فرعش باشد، هیچ کدام هم فرع آن دیگری نیستند، مجموعه این دو با هم و در کنار هم اصلند. هر دو به هم احتیاج دارند، نه فقط احتیاج جنسی و شهوانی، بلکه احتیاج روحی، احتیاج اخلاقی، احتیاج دینی، احتیاج برای تداوم نسل بشری، به هم احتیاج دارید. زن مایه آرامش مرد است، مرد مایه آسایش زن است. این جور نیست که یکی بر سر آن دیگری منتی داشته باشد، نه، هیچ کدام بر سر آن دیگری منت ندارند، این دو لنگه درند که اگر یکی اش نباشد، ناقص است. زوج، جفت؛ یعنی آن مجموعه ای که یک قسمت بدون آن قسمت دیگر ناقص است، این معنای زوج است. با این روحیه وارد زندگی جدید بشوید.
شما ببینید این آیه شریفه در مورد زن و مرد چه می فرماید: «وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُم مِّنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجًا» (روم/21) یعنی از جمله نشانه های قدرت الهی یکی این است که برای شما انسانها، از نوع خودتان و از جنس خودتان، همسرانی قرار داد؛ برای شما مردان، زنان را و برای شما زنان، مردان را. از خودتان هستند، «من انفسکم» جنس جداگانه ای نیستند، در دو رتبه جداگانه نیستند، همه یک حقیقتند، یک جوهر و یک ذاتند. البته در بعضی از خصوصیات، با هم تفاوت هایی دارند، چون وظایفشان دوتاست. بعد می فرماید: «لتسکنوا الیها» یعنی زوجیت و دوجنسی در طبیعت بشر، برای هدف بزرگی است. آن هدف، عبارت است از سکون و آرامش، تا شما در کنار جنس مخالف خودتان در درون خانواده – مرد در کنار زن، زن در کنار مرد – آرامش پیدا کنید. برای مرد هم آمدن به داخل خانه، یافتن محیط امن خانه، زن مهربان و دوست دار و امین در کنار او، وسیله آرامش است، برای زن هم داشتن مرد و تکیه گاهی که به او عشق بورزد و برای او مانند حصن مستحکمی باشد – چون مرد جسما قوی تر از زن است – یک خوشبختی است؛ مایه آرامش و سعادت است. خانواده این را برای هر دو تامین می کند. مرد برای پیدا کردن آرامش، به زن در محیط خانواده احتیاج دارد، زن هم برای یافتن آرامش، به مرد در محیط خانواده نیازمند است، «لتسکنوا الیها» هر دو برای سکون و آرامش، به هم احتیاج دارند.
مهم ترین چیزی که بشر به آن احتیاج دارد، آرامش است. سعادت انسان در این است که از تلاطم و اضطراب روحی در امان، و آرامش روحی داشته باشد. این را خانواده به انسان می دهد؛ هم به زن و هم به مرد. جمله بعدی بسیار جالب و زیباست. می فرماید: «و جعل بینکم موده و رحمه». رابطه درست زن و مرد این است: مودت و رحمت، رابطه دوستی، رابطه مهربانی، هم یکدیگر را دوست بدارند و به هم عشق بورزند و هم با یکدیگر مهربان باشند. عشق ورزیدن همراه با خشونت مورد قبول نیست؛ مهربانی بدون محبت هم مورد قبول نیست. طبیعت الهی زن و مرد در محیط خانواده، طبیعیتی است که برای زن و برای مرد رابطه ای فی ما بین به وجود می آورد که آن رابطه، رابطه عشق و مهربانی است. «موده و رحمه» عاملی که خانواده را به هم پیوند می دهد، همین محبت است.
این پیوند را قدر بدانید و آن را نعمت الهی به حساب آورید و حفظ کنید. همه آنچه که شما دارید، از خداست: «وما بکم من نعمه فمن الله» (نحل /53)؛ اما توجه به این نعمت یا به هر نعمتی دیگر، خیلی اهمیت دارد؛ خیلی از نعم را انسان توجه ندارد. بعضی ها وقتی ازدواج می کنند، نمی فهمند چه اتفاقی افتاده است ؛ انگار که مثلا به مجلس دیگران رفته اند. جشن و میهمانی، حکم هوای تازه و یک شادی زودگذر را دارد. بعضی عروسی خودشان را مثل یک میهمانی می دانند، در حالی که این طور نیست؛ باازدواج تعهداتی به وجود می آید. البته در کنار این تعهدات، نعمت ها و برکاتی هم برای زندگی انسان ردیف می شود که این تعهدات را شیرین می کند. بعضی ها ازدواج می کنند، همسر خوبی هم گیرشان می آید، زندگی شیرین و خوبی را می گذرانند و نمی فهمند که این، چه نعمت بزرگ و چه حادثه تعیین کننده و مهمی در زندگی آنهاست. وقتی نفهمند، شکر آن را هم به جا نمی آورند و از رحمت الهی که با شکر متوجه انسان می شود، محروم می شوند. لذا باید انسان توجه کند که این، چه نعمت بزرگی است.
شکر این نعمت چگونه است؟ یک وقت انسان، فقط به زبان می گوید: خدایا شکر و دل او هم حتی از این شکر کردن خبر نمی شود! این اظهار شکر تنها لقلقه زبان است و ارزشی ندارد. انسان اگر دعا را این طور بکند، از همین زبان و لب انسان آن طرف تر نمی رود و راهی به عرش اجابت الهی پیدا نمی کند. یک وقت است، انسان در دلش حقیقتا سپاس گزار است؛ حقیقتا از خدای متعال متشکر است. این خیلی ارزش دارد؛ می فهمد که خدای متعال نعمتی به او داده و حقیقتا ابراز تشکر می کند. این همان شکر خوب است؛ منتها وقتی که ما از خدای متعال متشکر شدیم، عملی، حرکتی، موضع گیری‌ای هم بر اساس این تشکر برای انسان لازم می شود. خیلی خوب؛ حالا خدای متعال این نعمت را به شما داده، شما باید چه کار کنید؟ هیچ توقع زیادی از ما نکرده اند، حالا که به شما این نعمت را داده ایم، بروید مثلا فلان عملیات شاقه را انجام دهید، نه. توقعی که از ما در مقابل این نعمت و هر نعمت دارند، این است که با این نعمت، خوب رفتار کنیم، توقع زیادی که نیست. حالا که این نعمت را به شما داده ایم، پس با این نعمت رفتار خوبی داشته باشید. این رفتار خوب در اسلام همان اخلاق خانواده و حکمت خانواده معین شده است، که در درون زندگی چگونه باید زندگی کرد، که این زندگی، خوب باشد.
گرد آورنده: واحد تحقیق و پژوهش موسسه فرهنگی قرآن و عترت اسوه تهران