انقلاب اسلامی- سبک زندگی ایرانی اسلام(قسمت اول)

بسم الله الرحمن الرحیم
انقلاب اسلامی- سبک زندگی ایرانی اسلامی(قسمت اول)

مفهوم سبك زندگی( (Life styleاز زمره مفاهیمی است كه پژوهشگران حوزه جامعه شناسی و مطالعات فرهنگی برای بیان پاره ای از واقعیت های فرهنگی جامعه آن را مطرح و به كار می برند و دامنه به كارگیری آن در ادبیات علوم اجتماعی و مطالعات فرهنگی رواج زیادی یافته است تا حدی كه بعضی معتقدند كه این مفهوم قابلیت جانشینی بسیاری از واژگان موجود از جمله مفهوم طبقه را داراست و می تواند به نحو دقیق تری، گویای واقعیت پیچیده رفتارها و حتی نگرش های فرهنگی و اجتماعی در جامعه امروز ما باشد و حتی برخی اندیشمندان به كارگیری آن به جای مفاهیم فراگیری چون قومیت و ملیت را مطرح كرده اند
سبك زندگی در رشته مطالعات فرهنگی به مجموعه رفتارها، مدلها و الگوهای كنش های هر فرد اطلاق می شود كه معطوف به ابعاد هنجاری، رفتاری و معنایی زندگی اجتماعی او باشد و نشان دهنده كم و كیف نظام باورها وكنش ها و واكنش های فرد و جامعه می باشد؛ به عبارتی سبك زندگی دلالت بر ماهیت و محتوای روابط، تعاملات و كنش های اشخاص و آحاد مردم در هر جامعه دارد از منظری كه سبك زندگی و بررسی ابعاد و وجوه آن، حوزه بسیار تخصصی و حرفه ای در مطالعات فرهنگی به خود اختصاص می دهد، مقوله بسیار تعیین كننده و محوری در مطالعات و بررسی های كلان استراتژیك و طراحی چشم اندازهای یك فرهنگ نیز می باشد. اصولاً باید دانست حوزه مطالعات استراتژیك برخلاف بار لغوی آن كه همواره نوعی نگاه كلان را مطرح می سازد، در حوزه فرهنگ تنها بر پایه مطالعات و بررسی های جزئی امكان پذیر است. به عبارتی در مطالعات و بررسی های راهبردی، از لحاظ متدولوژیك و روش شناختی، بایستی بر مبنای مشاهدات و تحلیل های جزئی، كوچك (و استقرایی) حركت كرد تا به تحلیل و توصیف و تبیین كلان نزدیك شد و پس از آن به حوزه پیش بینی، آینده پژوهی و آینده نگری، كه اساس مباحث راهبردی بر آن استوار است، نزدیك شد. بنابراین مجموعه توصیف های ریز و جزئی مبنای تحلیل های راهبردی محسوب می شوند و پس از آن متغیرهای كلان یا ساختاری را بایستی در این گونه بررسی ها وارد و اعمال نمود؛چرا كه واقعیت های موجود و پراكنده كه امكان بررسی و سنجش تجربی و ملاحظه عینی داشته باشند می توانند پایه نتیجه گیری های كلان و راهبردهای آینده نگرانه باشد. در واقع با به كارگیری مفهوم سبك زندگی و ژرف اندیشی و تعمیق درباره مفهوم آن می توان از هنجارهای پنهان كه در اذهان، باورها و رفتارهای مردم یك جامعه قابل مشاهده است، سردرآورد و از جهت گیری ها و الگوهای موجود یا در حال شكل گیری آتی جامعه، به نحو واقع بینانه ای تفسیر به دست داد.
از این روست كه رهبر انقلاب اسلامی در بحث سبك زندگی به مصادیق و سؤالات دقیق و جزئی و عینی و ریز شده روی آوردند و خرده گیری برخی افراد كه به ورود به مصادیق جزئی توسط رهبر عالی رتبه نظام اشكال می كنند نشان می دهد كه این افراد با روشهای مدیریت استراتژیك نظام و نیز با متدهای اصلاح سبك زندگی آشنا نیستند. رهبر انقلاب با درك دقیق و درست اندیشی كه از واقعیات جامعه ایران دارند مسیر استقراء جهت استنتاجات خود انتخاب نموده اند و این مسیری است كه غرب را منفعل خواهد كرد. در ادامه خواهیم گفت كه چرا؟
فضای مفهومی «سبك زندگی»
هر اصطلاح از اصطلاحات علوم اجتماعی مانند سایر علوم در فضای مفهومی (Context)آن قابل درك است. «سبك زندگی» نیز به عنوان یكی از اصطلاحات علوم اجتماعی، پیوند مستقیم و وثیقی با مجموعه ای از مفاهیم دارد؛ مفاهیمی مانند: عینیت و ذهنیت، فرهنگ و جامعه، فرهنگ عینی و ذهنی، صورت (شكل، فرمت، قالب و ظرف) و مظروف و محتوا، رفتار و معنا(نگرش، ارزش و هنجار)، اخلاق و ایدئولوژی، سنت و نوگرایی(تجدد)، شخصیت و هویت(فردی و جمعی)، وراثت و محیط، فردیت و عمومیت (تفرّد و تعمیم)، خلاقیت و بازتولید، تولید و مصرف، طبقه و قشر(بندی) اجتماعی، زیبایی شناسی(سلیقه) و نیاز، مقبولیت و مشروعیت و قس علی هذا.
بدون شناخت این روابط متكثر و متنوع، درك درستی از «سبك زندگی» و نظریه های مربوط به آن به دست نخواهد آمد. بدین لحاظ، هر محققی كه می خواهد در این حوزه به مطالعه بپردازد، موظف به روشن كردن معنای «سبك زندگی» است كه آن را در نظر دارد؛ معنایی كه حداقل رابطه «سبك زندگی» را با سایر پدیده ها و مفاهیم همجوار نشان می دهد. در بیانات رهبر انقلاب نشانه های زیادی از این رمزگشایی و روشن كردن معنایی می یابیم. برای رهایی از تعقید و گره گشایی از مفهوم چند وجهی سبك زندگی مثال های ایشان رهنمود خوبی است.
ادامه دارد...

گردآورنده:زینب قاری
منبع:سایت تبیان