توحید در جهان‌بینی اسلام

بسم الله الرحمن الرحیم
«توحید» مانند روحی در کالبد تمام مقررات و قوانین دین حتی فروعات جاری است. به عبارتی هیچ جای دین خالی از توحید نیست. اگر جایی دیدی که در آن توحید نبود، به این معناست که اسلام و دین در آنجا نیست.
باید توحید را بفهمی، آگاهانه انتخاب کنی، باید توحید را بررسی کنی؛ به‌گونه‌ای بررسی کنی که اولاً آگاهانه باشد و ثانیاً تعهدآور.
اگر توحید برای تو مسئولیت ایجاد نکند، تعهد ایجاد نکند، در تو حرکت ایجاد نکند، آن توحید نیست و به درد تو نمی‌خورد. فقط بسیاری از مفاهیم را در ذهن و عقل خود تلنبار کرده‌ای. اما اگر توحیدی که آگاهانه در تو ایجاد شده است، تو را به حرکت و تعهد وا دارد، آنگاه آن توحید در وجودت ریشه خواهد دوانید و همه رفتارها و گفتارهایت را مدیریت خواهد کرد.
برای آنکه به این نقطه مطلوب برسی، می‌توانی توحید را از دو منظرِ وابسته به هم بنگری و به آن بیندیشی که در هر کدام چه مسئولیت‌هایی و چه تعهداتی و چه حرکت‌هایی در تو ایجاد کرده و می‌کند؛ توحید در جهان‌بینی اسلام و توحید در ایدئولوژی اسلام.

اگر من و توی مسلمان، جهان و هرچه در آن است و به طور کلی همه چیز را آفریده و وابسته به خدا دانستیم، وابسته به یک قدرت عظیم که تمام صفات از او بروز می‌کند و همه جهان را نیازمند و متّصف به او دانستیم، جهان‌بینی‌مان درست و صحیح است.
باید بدانیم که «او صاحب‌اختیار عالم است. عالمیان چه کسانی‌اند؟ ذرات عالم در مقابل او چه هستند؟ آیا ذرات عالم وقتی که ساخته و پرداخته او شدند، مثل فرزندی که از مادر جدا می‌شود، دیگر جدا می‌شوند، دیگر جدا شدند؟ نه؛ اصلاً قضیه این‌جوری نیست. این‌ها در هر لحظه‌ای برای ماندن و بودن، محتاج او هستند، محتاج قدرت او و ارادۀ او؛ و همه بندگان اویند. همۀ موجودات، بندگان و بردگان ومصنوعان و مخلوقان اویند. در همه می‌تواند تصرف کند، همه را با نظم خاصی آفریده، همه را با سنت‌ها و قانون‌های منظم و دقیقی به وجود آورده است».
و تو هر روز در آیت‌الکرسی که بارها و بارها به آن سفارش شده است، می‌خوانی وصف خدا را که او «حیّ» است و «قیّوم». یعنی همه در مقابل او مرده‌اند و اوست که زندۀ پایدار است. همه موجودات و همه عالم و به طور کلی همه چیز دست بسته، تسلیم و عبد اویند و کسی به او نزدیک‌تر است که بیشتر عبد و بنده او باشد.
پس تمرین کن بندگی را، تمرین کن عبد بودن را، تمرین کن اطاعت را در این ماه‌های با برکت رجب و شعبان و رمضان.

برداشتی آزاد از جلسه هشتم کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن»؛ مقام معظم رهبری