وظیفه ما در برابر مخالفان نظام اسلامی

(بسم الله الرحمن الرحیم)
وظیفه ما در برابر مخالفان نظام اسلامی
تکلیف من در برابر یاوه گویی های عده ای در رابطه با نظام و دین و پیغمبر چیست؟(17سالمه)

اگر با منکری در جامعه روبرو شدید و افرادی را مشاهده کردید که به فحاشی و توهین دیگران می پردازند، وظیفة شرعی شما این است که با توجه به سلسله مراتب امر به معروف و نهی از منکر، آنها را امر به معروف و نهی از منکر کنید و بدین وسیله به ارشاد و هدایت آنها بپردازید. امر به معروف و نهی از منکر نیز همانند سایر واجبات یکی از واجبات شرعی است که علما و فقهای دین برای آن، مراتب، درجات و همچنین اقسامی قائل شده اند. اولین درجه و مرتبه نهی از منکر، انزجار قلبی است و دومین مرحله آن، تذکر زبانی است. تذکر همچون قطرۀ زلال بارانی است که از آسمان روح مؤمن بر سرزمین جان گنهکار فرو می ریزد و به او حیات می بخشد؛ بنابراین اگر فردی دستورات اسلامی و فرائض دینی را رعایت نکند و مرتکب گناه شود باید به او با توجه به سلسله مراتب امر به معروف و نهی از منکر تذکر داد. البته کسی که مورد تذکر قرار می گیرد باید دارای عقل، ایمان و ترس از خداوند باشد و با این ویژگی ها تذکر در او أثر خواهد کرد.
خودتان به هیچ وجه آنها را همراهی نکنید. اگر حضور شما در کنار آنها تأیید آنهاست مکان خود را تغییر دهید و از پیش آنها خارج شوید و به جای دیگر بروید و نیز اگر ارشاد و هدایت آنها مقدور نیست و یا امر به معروف و نهی از منکر آنها فایده ای ندارد، در این فرض باید از آنها فاصله بگیرید و دور شوید.
مجادله احسن و نیکو با مخالفان
خیلی از افرادی که به نظام و حکومت بدبین هستند و درباره آن بدگویی و انتقاد می کنند و به توهین رهبری و مسئولان نظام و مقدسات دینی می پردازند، تصویر درستی از نظام اسلامی ندارند و یا تحت تأثیر تبلیغات دشمن دچار بدبینی به نظام و اسلام شده اند و خطاها و کاستی های افراد را به پای نظام و اسلام می گذارند؛ بنابراین اگر بتوانید با آنها در یک فضای منطقی و آرام صحبت کنید و نظرات آنها را بشنوید و با استدلال و منطق جواب قانع کننده ای به آنها بدهید، خیلی از آنها قانع می شوند و دست از بدگویی و ناسزاگویی بر می دارند و موافق می شوند. حتی می توانید افراد یا مراکزی را بیابید و یا به آنها معرفی کنید تا پاسخ آنها را بگویند و آنها را ارشاد و هدایت نمایند.
مدارا با اطرافیان و مردم
این را بدانید، اگر امر به معروف و نهی از منکر ثمره ای نداشت و شما نتوانستید آنها را قانع سازید و از رفتارشان باز بدارید، در این فرض اگر امکان فاصله گرفتن از آنها وجود ندارد، توصیه به مدارا می شود؛ خصوصاً اگر آن افراد از نزدیکان و منسوبان شما باشند در این فرض چاره ای جز مدارا کردن باقی نمی ماند.
امام جواد (علیه السلام) در روایتی می فرماید: «لَیسَ الحَکیمُ مَن لَم یدارِ مَن لا یجِدُ بُدّا مِن مُداراتِهِ»؛(1)«حکیم نیست آن که مدارا نکند با کسانى که چاره اى جز مدارا با آنان نیست»
در روایت دیگری امام جواد (علیه السلام) دستور مدارا با پدر می دهد:
بکر پسر صالح مى گوید: من دامادى داشتم به امام جواد نامه اى نوشت و در آن اظهار داشت که پدرم دشمن اهل بیت است و عقیده فاسد دارد، با من هم بدرفتارى مى کند و خیلى اذیتم مى نماید.
سرورم! نخست از شما مى خواهم براى من دعا کنى! ضمنا نظرتان در این باره چیست؟ آیا علیه او افشاگرى کنم و عقیده فاسد و رفتار زشت او را براى دیگران بیان کنم؟ یا با او مدارا نموده و خوش رفتار باشم؟
امام جواد (علیه السلام) در پاسخ نوشت: مضمون نامه تو و آنچه که راجع به پدر خود نوشته بودى فهمیدم، البته به خواست خداوند من از دعاى خیر تو غفلت نمى کنم، اما این را هم بدان مدارا و خوش رفتارى براى تو، بهتر از افشاگرى و پرده درى است و نیز بدان با هر سختى، آسانى است. شکیبا باش و عاقبت نیکو اختصاص به پرهیزگاران دارد. خداوند تو را در دوستى اهل بیت ثابت قدم بدارد! ما و شما در پناه خداوند هستیم و پروردگار نیز پناهندگان خود را نگهدارى مى کند.
بکر مى گوید: پس از آن خداوند قلب پدر دامادم را چنان دگرگون ساخت که دوستدار اهل بیت شد و به پسرش هم محبت نمود». (2)
بنابر توصیه امام جواد (علیه السلام) وظیفه شما نیز نسبت به اطرافیان مدارا کردن با آنهاست تا با این شیوه ضمن اصلاح رفتارهای ناروای آنان، دعای امام (علیه السلام) را نیز پشت سر خویش خواهید داشت.
پی نوشت ها:
1.حرانی، ابن شعبه، حسین بن روح، تحف العقول، قم: جامعه ی مدرسین حوزه علمیه قم، 1404ق، ص218
2.مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحارالأنوار، بیروت : دار إحیاء التراث العربی، 1403ق، ج50، ص55

گردآورنده:زینب قاری
منبع:سایت پرسمان