درمان روح و جسم با بسم الله الرحمن الرحیم(قسمت اول)

درمان روح و جسم با" بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم"
قسمت اول
آیات نورانی قرآن کریم و سخنان روح افزای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و خاندان پاکش علیهم السلام راهگشای ره پویان راستی و درستی و نورانی کننده راه و رهجو و رهرو است. هر کس خواستار پیمودن راه راست باشد باید از این دو دریای نور بهره گیرد تا به سر منزلِ نجات راه یابد. خداوند رحمان و رحیم در سوره ها و آیه های شریف قرآن اسرار، آثار و شگفتی های فراوانی نهفته تا تشنگان حقیقت را چون آب حیاتی سیراب کند. از جلوه های زیبای رحمت بی انتهای الهی آفرینش جملۀ شریفۀ " بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم" است که نخستین جمله کتاب های آسمانی ونیز قرآن کریم و اولین آیۀ تمام سوره ها و تاج آنهاست. برای شناخت بهتر ویژگی ها و برتری های این جمله شریفه پیش از بیان فضیلت وآثار سوره ها، پاره ای از فضیلت های بی شمار و آثار فراوان این آیه مبارکه را پیش روی خوانندگان عزیز قرار می دهیم .

1)تاج سوره ها
" بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم"در ابتدای همه سوره های قرآن، به جز توبه آمده است و همچون تاجی بر تارک تمامی سوره های قرآنی می درخشد. امام صادق علیه السلام فرموده است :"بسم الله الرحمن الرحیم تاج سوره هاست" .1

2)آغازگر کارها
" میان همه مردم جهان رسم است که هر کار مهم و پر ارزشی را به نام بزرگی از بزرگان آغاز می کنند و نخستین کلنگ هر مؤسّسۀ ارزنده ای را به نام کسی که مورد علاقه آنهاست بر زمین می زنند یعنی آن کار را، با آن شخصیت مورد نظرارتباط می دهند. ولی آیا بهتر نیست که برای پاینده بودن یک برنامه و جاوید ماندن یک تشکیلات آن را به موجودی پایدار و جاویدانی ارتباط دهیم که فنا در ذات او راه ندارد. چرا که همه موجودات این جهان به سوی کهنگی و زوال می رود و تنها چیزی باقی می ماند که با آن وجود ارزشمند بستگی دارد. پس باید همه چیز و همه کار را با نام او آغاز کرد و در سایه او قرار داد و از او استمداد کرد که آن را پایدار قرار دهد. از پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده است: " بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم گفتن ... آغازگر همه چیز است".2

3)اجابت دعا
دعا ریسمان محکم الهی و راهی برای نیاز خواهی و سخن گویی بنده با مولا و عبادتی پر ارج و پر اجر است. اجابت دعا شرایط و لوازمی دارد که دعا کننده باید برای رسیدن به مقصودش آنهارا رعایت کند. گاه در شرایطی خاص و با اجرای دستوراتی ویژه می توان دعا را به اجابت نزدیک تر ساخت. از جمله این دستورات این است که پیش از دعا جمله " بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم" را بر زبان جاری سازیم.همان طور که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرموده است : "دعایی که ابتدایش « بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم» باشد رد نمی شود.3

4)مایۀ برکت در کارها
برکت به معنای فزونی یافتن، خجستگی و بالندگی ظاهری و باطنی در کار است.جاری ساختن جمله" بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم" و آغاز امور با نام و یاد خداوند مایه برکت در کارهاست . سخن امام علی علیه السلام در این باره اینچنین است:"هر بنده ای بخواهد چیزی بخواند یا کاری انجام دهد و " بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم" بگوید در کارش برکت داده می شود".4ایجاد برکت به واسطه آغاز کار با نام و یاد خداوند از سوی خود او تضمین شده است . در روایتی به نقل از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم آمده است:"هرگاه بنده ای « بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم» بگوید ،خداوندعزیز وجلیل می فرماید: بنده ام کارش را با نام من آغاز کرد، بر من است تا کارش را به پایان برسانم و برای او در کارهایش برکت قرار دهم ".5

5)آغازین جمله کتاب های آسمانی
خداوند خود کارهایش را با نام خود آغاز کرده است و به صورت عملی آن را به بندگانش آموزانده است. این حرکت نه تنها در ابتدای قرآنش بلکه در آغاز همه کتاب های آسمانی صورت گرفته است . همان طور که امام باقر علیه السلام فرموده است: "ابتدای همۀ کتابهایی که از آسمان نازل شده است «بسم الله الرحمن الرحیم» است ".6همچنین در کلام امام صادق علیه السلام آمده است:" خداوند کتابی را از آسمان فرو نفرستاد مگر اینکه آغازش « بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم» است ".7اینک که دانستیم آغازگر همه کتاب های آسمانی جمله شریفه بسمله است.یاد آوری دو نکته لازم می نماید. نخست اینکه آیا در کتاب های آسمانی به جز قرآن که اکنون در دست ماست جملۀ بسمله موجود است یا خیر؟ با مراجعه ای به کتاب های ادیان مختلف در می یابیم که کتابهایی که اکنون موجود است چنین جمله ای یافت نمی شود وشاید این امر نیز دلیلی بر تحریف این کتابها باشد. نکته دوم اینکه در روایتی از امام علی علیه السلام آمده است ،خداوند " بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم" را به کسی از انبیای گذشته جز حضرت سلیمان علیه السلام نازل نکرد8و این روایت با روایات گذشته سازگار نیست. حل این مشکل اینگونه است که یا جمله نازل شده بر حضرت سلیمان علیه السلام عربی بود و بر دیگر انبیاء غیر عربی وبه زبان خودشان بود و یا اینکه سلیمان علیه السلام قبل از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم، اولین کسی بود که از این جمله استفاده کرد.

6) ما نمی شنویم
در آیات مختلفی از قرآن سخن از تسبیح زمین و آسمان و همه موجودات عالم اعم از جاندار و بی جان به میان آمده است. در آیه ای از این گونه آیات آمده است : همه آسمان ها و زمین ها و آنچه که در آنهاست و همه وهمه، خدای را تسبیح می گویند و لیکن شما تسبیح آنها را در نمی یابید. 9یا علت عدم درک و یا نشنیدن صدای تسبیح جز این است که ما پرده های ضخیم غفلت را در برابر شعور باطنی و گوش جانمان، مانع شنیدن صداهای ملکوتی کرده ایم. تمام عالم و همه آنچه در آن است دارای شعور است و "حمد" و ثنای پروردگار را به جای می آورد و گاهی با انسان به زمزمه می پردازد و گاه با شنیدن جمله ای از او به وجد آمده و تسبیح گویِ ذاتِ پروردگار می شود. در سخن پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم آمده است : "هر که با یقین « بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم » را قرائت کند کوهها به همراه او تسبیح پروردگار می گویند جز اینکه او تسبیح آنها را نمی شنود".10پس باید تلاش کنیم تا بتوانیم گوش جانمان را پاک و آماده پذیرش صداهای ملکوتیِ تسبیح آنها کنیم.

7)به جای استعاذه
دوری جستن از شیطان و پناه بردن به خداوند رحمن را استعاذه می گویند. در قرآن کریم دستور داده شده است که از شر شیطان به خداوند پناه ببریم." وَ إِمَّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ سَمِيعٌ عَلِيم‏"11 و هر گاه وسوسه ای از شیطان به تو رسد به خدا پناه بر که او شنونده وداناست. استعاذه به گونه های مختلف و با الفاظ متفاوتی بیان می شود که جمله "اعوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم" معروفترینِ آنهاست. اما جمله ای وجود دارد که علاوه بر رساندن معنا و مقصود خود از استعاذه نیز کفایت می کند. درسخنی از امام صادق علیه السلام آمده است: "هرگاه «بسم الله الرحمن الرحیم» راقرائت کردی اشکالی ندارد که استعاذه نکنی ".12

8) احترام به نوشتۀ ِبسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم
نام های مقدّس خداوند و انبیا و اولیای او بسیار ارزشمند هستند و از آنجا که نامی برای وجودهایی گرانقدر هستند باید به آنها احترام گذاشت. جمله " بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم" هم به عنوان آیه ای از آیات قرآن کریم و هم به عنوان در بردارنده چند نام از نامهای خداوند از ارزش ویژه ای برخوردار است. گاهی در نوشته های چاپی یا غیر چاپی نام ها و جمله های مقدس موجود است و متأسفانه بر اثر عدم توجه بعضی از افراد این نوشته ها در مکان های غیر مناسب و زیر دست و پا می افتد. برداشتن این نوشته ها از این مکانها و جلوگیری از بی احترامی به آنها، نزد خداوند کاری نیکو است. چنانکه پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرموده است: "هر که کاغذی را که روی آن « بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم » نوشته شده است،از روی زمین بردارد و این کار برای بزرگداشت خداوند و جلوگیری از اهانت به نام او باشد، نزد خداوند از صدّیقین خواهد بود و از بار گناه پدر و مادرش برداشته خواهد شد حتی اگر مشرک باشند.13
ادامه دارد...
پی نوشت ها:
1)الجامع الأحکام القرآن ، ج1، ص 92
2)مستدرک الوسائل ، ج1 ، ص 323
3)الدعوات ، ص 52
4)تفسیر الامام العسکری(ع) ، 255
5)عیون أخبار الرضا(ع) ، ج2، ص 269
6)الکافی ، ج3 ، ص2122
7)تفسیر العیاشی ، ج1،ص19
8) عیون أخبار الرضا(ع) ، ج1، ص 302
9)اسراء(17)، آیه 443
10)الدّر المنثور ، ج1،ص264
11)اعراف (7) ، آیه 2001
12)الکافی ، ج3، ص 313
13)تنبیه الخواطر ونزهة النواظر ، ج1،ص321

گردآورنده:واحد تحقیق و پژوهش موسسه فرهنگی قرآن و عترت اسوه تهران
منبع:قرآن درمانی روحی و جسمی / محسن آشتیانی ، سید محسن موسوی